çayönü özellikleri ne demek?

Çayönü Hakkında Bilgiler

Çayönü, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, Diyarbakır iline bağlı Ergani ilçesi yakınlarında bulunan Neolitik döneme ait önemli bir arkeolojik yerleşim yeridir. Neolitik Dönem veya diğer adıyla Yeni Taş Çağı'na ışık tutan bu yerleşim, özellikle tarım ve yerleşik hayata geçiş süreçleri hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.

Önemli Özellikleri:

• Yerleşim Tarihi: Çayönü, yaklaşık olarak M.Ö. 7250 - 6750 yılları arasına tarihlenmektedir. Bu dönem, Yerleşik Hayat'a geçişin ve tarımın başlangıcının yaşandığı kritik bir evredir.
• Mimari: Çayönü'nde yapılan kazılarda, farklı yapı tipleri ortaya çıkarılmıştır. Bu yapılar arasında yuvarlak planlı yapılar, ızgara planlı yapılar, hücre planlı yapılar ve taş döşemeli yapılar bulunmaktadır. Bu çeşitlilik, yerleşimdeki sosyal ve ekonomik organizasyonun karmaşıklığını göstermektedir.
• Tarım: Çayönü, Tarım'ın ilk kanıtlarının bulunduğu yerlerden biridir. Buğday, arpa, mercimek gibi bitkilerin yanı sıra, badem ve fıstık gibi yemişlerin de yetiştirildiği tespit edilmiştir.
• Hayvancılık: Tarımın yanı sıra, Hayvancılık da Çayönü'nde önemli bir geçim kaynağı olmuştur. Koyun, keçi, domuz ve sığır gibi hayvanların evcilleştirildiği ve beslendiği anlaşılmaktadır.
• El Sanatları: Çayönü'nde, taştan yapılmış aletler, kemik aletler, obsidyen aletler ve çanak çömlek gibi çeşitli el sanatları ürünleri bulunmuştur. Bu buluntular, yerleşimde yaşayan insanların beceri ve zanaat konusundaki yeteneklerini göstermektedir.
• Ritüel: Çayönü'nde ele geçen "kafataslı yapı" olarak adlandırılan özel bir yapı, Ritüel uygulamalarının yapıldığı bir alan olarak değerlendirilmektedir. Bu yapı, dönemin inanç sistemleri hakkında önemli ipuçları sunmaktadır.

Çayönü, Neolitik dönemdeki sosyal, ekonomik ve kültürel değişimleri anlamak için önemli bir kaynak teşkil etmektedir. Tarım ve hayvancılığın başlangıcı, yerleşik hayata geçiş ve toplumsal örgütlenme gibi konularda önemli bilgiler sunmaktadır.